Καπετάνιος ΑΛΙΕΥΤΙΚου ΣΚΑΦουσ

Το αλιευτικό σκάφος είναι χώρος εργασίας και ο υπεύθυνος εκμετάλλευσής του οφείλει να εγγυάται ότι είναι ασφαλής και ότι πληροί τις συνθήκες υγιεινής για το πλήρωμα και για άλλα άτομα που βρίσκονται ενδεχομένως πάνω σε αυτό.

Πάνω σε ένα αλιευτικό σκάφος καραδοκούν προφανείς κίνδυνοι, όπως να πέσει κάποιος στη θάλασσα, να βυθιστεί το σκάφος ή να ξεσπάσει πυρκαγιά. Είναι πιθανό ακόμη κάποιος να γλιστρήσει, να σκοντάψει και να πέσει, με λιγότερο ή περισσότερο σοβαρές συνέπειες. Μπορεί επίσης να προκύψουν άλλα ζητήματα υγείας που προκαλούν σωματική και ψυχική πίεση, όπως τραυματισμοί στην οσφυϊκή χώρα ή στα χέρια και τους ώμους λόγω της άρσης και μεταφοράς φορτίων, κακώσεις λόγω της επαναλαμβανόμενης καταπόνησης από τις εργασίες εκσπλαχνισμού ή δόλωσης, απώλεια ακοής λόγω των υψηλών επιπέδων θορύβου, άγχος και κόπωση, κ.ά.

Οι αλιείς γνωρίζουν συνήθως πολύ καλά αυτούς τους κινδύνους, αλλά τις περισσότερες φορές απλά τους αποδέχονται ως μέρος της εργασίας τους. Ελέγξτε τα πάντα προτού ξεκινήσετε –  ο σωστός σχεδιασμός, η καλή προετοιμασία και ο προσεκτικός έλεγχος πριν το αλιευτικό σας ταξίδι εγγυώνται την ασφαλή πραγματοποίησή του!

  • Εκπονήστε αξιολόγηση κινδύνων, σκεφθείτε τους πιθανούς κινδύνους και αποφασίστε τι μέτρα μπορείτε να λάβετε για να τους αποφύγετε ή να προφυλαχθείτε από αυτούς.
  • Συνειδητοποιήστε ότι οι καλές πρακτικές προστατεύουν την υγεία του πληρώματος και την επιχειρηματική σας δραστηριότητα.
  • Μη θυσιάζετε την τήρηση των ασφαλών πρακτικών στο βωμό της ταχύτερης επιτέλεσης των εργασιών στο κατάστρωμα του σκάφους.
  • Δώστε στο πλήρωμα να καταλάβει ότι Η ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΟΛΑ!
  • Διασφαλίστε την καταλληλότητα του σκάφους σας 

Τα σκάφη καταστρέφονται γρήγορα εάν δεν συντηρούνται σωστά. Είναι απαραίτητο να εφαρμόζετε αυστηρό πρόγραμμα συντήρησης και να λαμβάνετε όλα τα κατάλληλα μέτρα ελέγχου για θέματα όπως υδατοστεγανότητα και ευστάθεια, ανόδια προστασίας, μηχανισμός πηδαλιουχίας, θυρίδες εκροής υδάτων καταστρώματος, συστήματα άντλησης/πρόωσης/ψύξης με θαλασσινό νερό/ελέγχου στάθμης υδροσυλλέκτη, ηλεκτρικός εξοπλισμός και συστήματα ναυσιπλοΐας/επικοινωνίας.

  • Εφοδιάστε το πλήρωμα με τον ενδεδειγμένο εξοπλισμό ατομικής προστασίας (ΕΑΠ) 

Τα μέλη του πληρώματος πρέπει να διαθέτουν κατάλληλο ρουχισμό για τις εκάστοτε καιρικές συνθήκες και να τους παρέχεται ΕΑΠ ανάλογα με τους κινδύνους και τα μέρη του σώματος που εκτίθενται κάθε φορά σε αυτούς.

  • Πραγματοποιείτε τακτικά ασκήσεις ετοιμότητας για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης 

Σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, είναι ζωτικής σημασίας να γνωρίζει το πλήρωμα τι πρέπει να κάνει και να διαθέτει τον κατάλληλο εξοπλισμό. Όλα τα άτομα που επιβαίνουν στο σκάφος θα πρέπει να έχουν παρακολουθήσει σεμινάρια κατάρτισης σε θέματα ασφαλείας, ενώ ανά τακτά χρονικά διαστήματα θα πρέπει να πραγματοποιούνται ασκήσεις ετοιμότητας, κατά περίπτωση.

Προετοιμαστείτε κατάλληλα για διάφορα ενδεχόμενα, όπως:

Πτώση στη θάλασσα: 25% των θανάτων και τραυματισμών αλιέων οφείλονται σε πτώση στη θάλασσα για διάφορους λόγους, π.χ. λόγω κακοκαιρίας, επειδή τους χτύπησε ή τους παρέσυρε κάποιο εργαλείο κ.ά. (Πηγή: MAIB 2016)

Φροντίστε να υπάρχουν επαρκή σε αριθμό και κατάλληλα μέσα ατομικής επίπλευσης (ΣΩΣΙΒΙΑ) για όλους τους επιβαίνοντες στο σκάφος και επιβάλλετε να τα φορούν κατά την εργασία τους στο κατάστρωμα.

Πυρκαγιά: Θα πρέπει να υπάρχουν τα απαραίτητα μέσα πυρόσβεσης στο σκάφος και το πλήρωμα να γνωρίζει πώς να τα χρησιμοποιήσει.

Ο εξοπλισμός πυρόσβεσης που πρέπει να διαθέτουν σύμφωνα με το νόμο τα μικρά σκάφη περιορίζεται κατά κανόνα στα απολύτως αναγκαία. Σκεφθείτε τα πιθανά ενδεχόμενα πυρκαγιάς, τη δομή και τη διάταξη του σκάφους σας και αποφασίστε εάν επιθυμείτε να έχετε πρόσθετο εξοπλισμό.

Πηγές κινδύνου:

  • Σπινθήρες από ηλεκτρικούς διακόπτες, κινητήρες, εργαλεία και θερμοευαίσθητα υλικά όπως ο μόλυβδος
  • Διαρροές καυσίμων πάνω σε καυτές επιφάνειες
  • Σπινθήρες από εργασίες λείανσης και συγκόλλησης
  • Ηλεκτρικές κουζίνες, γεννήτριες, τσιγάρα, σπίρτα και αναπτήρες

Ποιο είναι το καλύτερο μέσο πυρόσβεσης κατά περίπτωση;

Καιόμενο Υλικό
Ύφασμα/χαρτί/ξύλο
Εύφλεκτα υγρά
Πυρκαγιές σε ηλεκτρικά κυκλώματα
Πλειοψηφία τύπων πυρκαγιάς
Βέλτιστο μέσο πυρόσβεσης
Νερό
Αφρός
CO2
Ξηρά σκόνη (*)

(*) Ειδικοί πυροσβεστήρες για πυρκαγιές που αφορούν μέταλλα και ορισμένα υγρά

Επίσης, το πλήρωμα θα πρέπει να έχει ενημερωθεί και να γνωρίζει:

  • Όλα τα σημεία επί του σκάφους στα οποία υπάρχουν μέσα πυρόσβεσης.
  • Πώς και πότε να τα χρησιμοποιήσουν.
  • Τις επιπτώσεις του νερού πυρόσβεσης στην ευστάθεια του σκάφους.
  • Το ρόλο του κατά την προσπάθεια κατάσβεσης της πυρκαγιάς στο σκάφος.
  • Ότι πραγματοποιούνται τακτικά ασκήσεις κατάσβεσης εικονικών πυρκαγιών, ώστε να είναι βέβαιο ότι όλοι γνωρίζουν τι πρέπει να πράξουν.

Διάσωση με ελικόπτερο: Στην περίπτωση διάσωσης από το σκάφος ή τη θάλασσα θα πρέπει να γνωρίζετε εσείς και το πλήρωμα τι να κάνετε και τι να μην κάνετε.

Εγκατάλειψη σκάφους: Διαθέτετε σωσίβια λέμβο; Γνωρίζει το πλήρωμα πώς να την καθαιρέσει, να την επαναφέρει σε ορθή θέση αν χρειαστεί και να επιβιβαστεί σε αυτήν;

Σοβαροί τραυματισμοί: Φροντίστε το πλήρωμα σας να παρακολουθήσει μαθήματα παροχής πρώτων βοηθειών και να μάθουν πώς να καλούν για ιατρική βοήθεια μέσω του ασυρμάτου.