Εκτός από τις βασικές αρχές πρόληψης ατυχημάτων της ενότητας 3.2.1 που θα πρέπει να γνωρίζουν όλοι, τα μέλη του πληρώματος αλιευτικού σκάφους θα πρέπει να δώσουν ιδιαίτερη βαρύτητα και στα ακόλουθα ώστε να είναι σωστά προετοιμασμένοι εάν χρειαστεί να αντιμετωπίσουν κάποιο έκτακτο περιστατικό.
Αντιμετώπιση έκτακτης ανάγκης – Άνθρωπος στη Θάλασσα
- Φωνάξτε αμέσως «Άνθρωπος στη θάλασσα!».
- Μη χάσετε ούτε στιγμή το ναυαγό από τα μάτια σας. Ένα μέλος του πληρώματος θα πρέπει να τον παρακολουθεί διαρκώς και να δείχνει συνεχώς με το χέρι προς την κατεύθυνσή του. Ετοιμαστείτε να στρίψετε το σκάφος, ώστε να διατηρείτε πάντοτε οπτική επαφή μαζί του.
- Στρίψτε το σκάφος προς την πλευρά της πτώσης, ώστε η προπέλα του σκάφους να απομακρυνθεί από το ναυαγό.
- Πετάξτε αμέσως κυκλικό σωσίβιο με σκοινί, και ετοιμαστείτε να ενεργοποιήσετε τις συσκευές εκπομπής σήματος κινδύνου, να σημειώσετε το ακριβές στίγμα και να πραγματοποιήσετε κλήση κινδύνου (MAYDAY) προς άλλα σκάφη ή προς τις αρχές έρευνας και διάσωσης.
- Στρίψτε το σκάφος σας και προβείτε σε παράλληλο εντοπισμό. Εφαρμόστε τους ταχύτερους και ασφαλέστερους για κάθε περίσταση ελιγμούς (στροφή Williamson ή παρόμοια μέθοδο).
- Η περισυλλογή εξαρτάται πάντοτε από τις συνθήκες που επικρατούν και από το εάν ο ναυαγός είναι σε θέση να συμβάλει στη διαδικασία.
- Όσοι συμμετέχουν στη διαδικασία περισυλλογής πρέπει απαραιτήτως να φορούν PFD και εξάρτυση ασφαλείας. Χρησιμοποιήστε σκοινί με θηλιά σε συνδυασμό με μηχανική τροχαλία ή βαρούλκο ανάσυρσης για να ανεβάσετε το ναυαγό στο σκάφος.
- Τοποθετήστε το ναυαγό σε ύπτια θέση όσο το δυνατόν περισσότερη ώρα για να περιοριστούν οι επιπτώσεις της υδροστατικής πίεσης.
- Έχετε έτοιμο το κουτί πρώτων βοηθειών και μια ισοθερμική κουβέρτα για την παροχή άμεσης φροντίδας στο ναυαγό. Προετοιμαστείτε να καλέσετε την ακτοφυλακή για βοήθεια και να έχετε έτοιμη στρατηγική σε περίπτωση ενδεχόμενης διακομιδής, είτε με σκάφος είτε με ελικόπτερο.
Αντιμετώπιση έκτακτης ανάγκης – Τί πρέπει να κάνετε σε περίπτωση πυρκαγιάς;
Εύφλεκτες ουσίες και αντικείμενα
- Πετρέλαιο, βενζίνη και λιπαντικά έλαια.
- Υδραυλικά έλαια.
- Φιάλες υγραερίου για το μαγείρεμα.
- Χημικά καθαριστικά, βαφές και διαλυτικά.
- Πρόχειρα πανιά εμποτισμένα
- Μην υπερφορτώνετε το σκάφος – ελλοχεύει ο κίνδυνος απώλειας της αρχικής ευστάθειας του σκάφους.
Απλά βήματα για τη διατήρηση της ευστάθειας
- Φωνάξτε «Φωτιά!» και ενεργοποιήστε το συναγερμό.
- Ο Καπετάνιος κρίνει αν θα πραγματοποιήσει κλήση κινδύνου (MAYDAY).
- Προσπαθήστε να σβήσετε την πυρκαγιά με τη βοήθεια πυροσβεστήρα.
- Κλείστε όλα τα συστήματα εξαερισμού.
- Αν δεν τα καταφέρετε, βγείτε έξω και κλείστε το συγκεκριμένο διαμέρισμα.
- Αν είναι δυνατό, κλείστε όλες τις παροχές ρεύματος και καυσίμου προς το συγκεκριμένο διαμέρισμα.
- Προστατεύστε τις πνευστές σωσίβιες σχεδίες από τη φωτιά και τοποθετήστε τα ατομικά σωσίβια σε ασφαλές και προσβάσιμο σημείο.
- Χρησιμοποιήστε νερό με φειδώ, ώστε να μη δημιουργηθεί πρόβλημα ευστάθειας (ελεύθερη επιφάνεια).
- Προετοιμαστείτε να εγκαταλείψετε το σκάφος.
- Κλείνετε τις πόρτες και τα στόμια κύτους
- Διατηρείτε τα μπούνια και τις θυρίδες εκροής υδάτων καταστρώματος ανοιχτά και ελεύθερα από εμπόδια, ώστε το νερό να στραγγίζει γρήγορα από το κατάστρωμα
- Στερεώνετε καλά και ασφαλίζετε τα αλιεύματα και τα αλιευτικά εργαλεία, ώστε να αποτρέπονται τυχόν μετατοπίσεις
- Μεταφέρετε τα αλιευτικά εργαλεία και τα αλιεύματα από το κατάστρωμα στο κύτος
- Αποφεύγετε τα κύματα από πίσω
- Αποφεύγετε την παρατεταμένη κλίση του σκάφους κατά την ανάσυρση των αλιευτικών εργαλείων
- Μην παραμελείτε τη μηχανή του σκάφους
Η αποτελεσματική συντήρηση της μηχανής είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της αξιοπιστίας της. Μόνο υπό αντίξοες συνθήκες εκτιμά κανείς πόσο σημαντικό είναι να λειτουργούν απολύτως αξιόπιστα η κύρια μηχανή και τα βοηθητικά μηχανήματα του σκάφους σας.
- Φρονίστε για την ασφαλή επιβίβαση και αποβίβαση από το σκάφος –
περίπου 20% των θανάτων αλιέων στην Ευρώπη συμβαίνουν εντός λιμένα από ατυχήματα κατά την επιβίβαση ή αποβίβαση (Ευρωπαϊκός Οδηγός για την Πρόληψη των Κινδύνων σε Μικρά Αλιευτικά Σκάφη, 2016).
- Φοράτε πάντα Μέσα Ατομικής Επίπλευσης και Εξοπλισμό Ατομικής Προστασίας (ΕΑΠ)
Σύμφωνα με στοιχεία της MAIB (1992-2006), οι τρεις σημαντικότερες αιτίες θανάτου στα μικρά αλιευτικά σκάφη είναι: ανατροπή (29 %), άνθρωπος στη θάλασσα (28 %) και εισροή υδάτων/βύθιση (23 %). Σε όλες τις περιπτώσεις, οι αλιείς έχασαν τη ζωή τους λόγω πνιγμού. Αν, όμως, φορούσαν τα κατάλληλα μέσα ατομικής επίπλευσης, πολλοί από αυτούς θα μπορούσαν να είχαν σωθεί.
- Προσοχή μην γλιστρήσετε/σκοντάψετε/πέσετε…
Το αλιευτικό σκάφος είναι ένας περιορισμένος χώρος στον οποίο ζουν πολλά άτομα μαζί. Είναι μια συχνά ολισθηρή πλατφόρμα εργασίας σε διαρκή κίνηση. Πάρτε προληπτικά μέτρα ασφαλείας και αποφύγετε τους κινδύνους.
